İHTİYAÇ TÜRLERİ

İhtiyaç türlerinden önce ihtiyacın ne olduğuna bakalım.  Örnek olarak bir öğrencinin matematikte bir problem çözebilmesi için, temel olarak dört işlemi ve sayıları bilmesi gerekir. Yine bir kişinin pasta yapabilmesi için en basitinden una, süte, şekere, yumurtaya… vb. şeylere sahip olması ve pastayı nasıl yapılacağını bilmesi gerekir. Bu iki örnekten de anlaşılacağı gibi bir işin yapılabilmesi için o iş ile ilgili ihtiyaçların olması gerekir. Buradan yola çıkarak ihtiyaçları, bizden beklenen koşullar ile elimizde var olan koşulların farkı olarak tanımlayabiliriz.(1)

İhtiyaç Türleri ve Veri Kaynakları

İhtiyaç değerlendirmesi, planlanması ve düzenlenmesinde 6 ihtiyaç türü (Burton & Meril, 1991) kullanılır. Bunlar, tasarımcılara toplanacak bilgi türünü belirleme ve ihtiyaçları sınıflamada bir araç olarak yardımcı olur.

• Normatif İhtiyaçlar
• Karşılaştırmalı İhtiyaçlar
• Hissedilen İhtiyaçlar
• İfade Edilen İhtiyaçlar
• Önceden Tahmin Edilen ya da Geleceğe İlişkin ihtiyaçlar
• Acil İhtiyaçlar(2)

1.Normatif İhtiyaçlar:  Evrensel olarak kabul edilmiş standartların, genel hedef kitlenin performansına oranla fazla olması normatif ihtiyaçların çıkmasına sebep olmuştur.

Örnek: YGS' de geçme barajının 150 puan olup,  öğrencilerin baraja takılmaları...

2.Karşılaştırmalı İhtiyaçlar:  Bu ihtiyaç türünde evrensel standart söz konusu değildir. Hedef kitlenin performans standardının bu hedef kitleyle aynı özelliğe sahip başka bir  grup ile karşılaştırılmasıdır.

Örnek: Bir okulda A sınıfının başarı oranı B sınıfındaki başarı oranından yüksek olması...

3.Hissedilen İhtiyaçlar: Bireyin kendine özgü ihtiyaçlarıdır.  Bu ihtiyaçlar beceri düzeyi ile ilgilidir.

Örnek: Karnı acıkan bir bebeğin ağlayarak acıktığını annesine hissettirmesi...

4.İfade Edilen İhtiyaçlar: Bireylerdeki ihtiyaçların eyleme dönüştürülme biçimidir.

Örnek: Akademisyen olmak isteyen bir kişinin yabancı dilini geliştirmek için kursa gitmesi...

5. Önceden Tahmin Edilen İhtiyaçlar: Adından da anlaşılacağı gibi, gelecekteki değişikliklerin belirlenmesi olarak ifade edilebilir.

Örnek: Her geçen gün teknolojinin gelişmesi buna bağlı olarak teknolojinin kullanılması için gerekli eğitimlerin alınması...

6.Acil İhtiyaçlar: Etkisiyle önemli sonuçların ortaya çıkmasına sebep olan olumsuzluklar veyahutta başarısızlıklar olarak tanımlanabilir.

Örnek: Doğal afetler acil ihtiyaçlara en iyi örneklerdir. Daha özele indirgenirse; Ukrayna' da Çernobil faciasının gerçekleşmesi ve tüm dünyanın etkilenmesi...(3),

Kaynakça:

http://ihtiyacanalizi.blogspot.com.tr/(1)

http://gokhannamli23.blogspot.com.tr/p/ihtiyac-nedir-ve-ihtiyac-blirleme.html(2)

http://alperenfisne.blogspot.com.tr/2016/03/ihtiyac-turleri-nelerdir.html(3)